Dr. Άλεξ Π. Μπετροσιάν, MD | Ειδικός Παθολόγος-Εντατικολόγος
Επιστημονικά Υπεύθυνος Μονάδας Φροντίδας Υγείας  ‘Καλλιστώ’

H άνοια, μια προϊούσα εγκεφαλική διαταραχή, έχει ως αποτέλεσμα τον σταδιακό περιορισμό των καθημερινών δραστηριοτήτων που οδηγεί σε αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης και στην ανάγκη μακροχρόνιας φροντίδας . Η συχνότητά της αυξάνει από 2% στις ηλικίες 65-69 ετών μέχρι και άνω του 20% στις ηλικίες 85-89 ετών. Υπολογίζεται ότι άνω των 60 εκατ. ασθενών πάσχουν από άνοια παγκοσµίως , ενώ ετησίως προστίθενται 10 εκατ. καινούργιες περιπτώσεις . Στη χώρα µας , σύµφωνα µε πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, 250.000 πάσχουν από άνοια, ενώ περί του 350.000 από ήπια νοητική διαταραχή, το προ-στάδιο της άνοιας .

Όπως και σε άλλες νευροεκφυλιστικές νόσους , δεν υπάρχει θεραπεία, αλλά τα διαθέσιµα φάρµακα καθυστερούν την εξέλιξη της άνοιας , βελτιώνοντας την εγκεφαλική λειτουργικότητα και τα συµπτώµατα. Ωστόσο ανακύπτει πληθώρα νοητικών, κινητικών, νευρο-ψυχιατρικών, συµπεριφορικών προβληµάτων, που υποβαθµίζουν την ποιότητα ζωής των ασθενών και των φροντιστών και δηµιουργούν ανάγκες εξειδικευµένης φροντίδας και υποστήριξης σε οργανωµένες δοµές µε εµπειρία. Μεγάλη έµφαση έχει δοθεί τα τελευταία χρόνια στην εφαρµογή της εξατοµικευµένης ιατρικής σε πολλές νόσους , ιδίως στη άνοια. Η προφητική ρήση του Ιπποκράτη ότι «είναι πιο σηµαντικό να ξέρει ο ιατρός τι είδους άνθρωπος έχει µία νόσο, παρά τι αρρώστια έχει ο άνθρωπος », κατέχει διαχρονική αξία. Εποµένως , είναι ο ασθενής και όχι η νόσος που αποτελεί το επίκεντρο του ενδιαφέροντος

Οι Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωµένων (ΜΦΗ) διαδραµατίζουν κρίσιµο ρόλο στην παροχή ολοκληρωµένης φροντίδας σε ηλικιωµένους που δεν µπορούν να ζήσουν ανεξάρτητα. Καθώς ο ηλικιωµένος πληθυσµός αυξάνεται, αυξάνεται και η ανάγκη εφαρµογής τη εξατοµικευµένης υποστήριξης που καλύπτει τις µοναδικές ανάγκες κάθε ατόµου.

Τα οφέλη της εξατοµικευµένης φροντίδας σε ασθενείς µε άνοια

Η εξατοµικευµένη φροντίδα για την άνοια είναι µια προσαρµοσµένη προσέγγιση που αναγνωρίζει τις µοναδικές ανάγκες ή προτιµήσεις κάθε ατόµου. Στόχος είναι η παροχή υποστήριξης και παρεµβάσεων που συχνά έρχεται σε αντίθεση µε τη συνήθη καθηµερινή πρακτική που αφορούν όλους του περιθαλπόµενους µιας ΜΦΗ. Η εξατοµικευµένη φροντίδα για την άνοια περιλαµβάνει:

  1.  Προσαρµοσµένες δραστηριότητες , όπως παζλ, µουσικά προγράµµατα, θεραπεία βάσει προσωπικών ενδιαφερόντων και χόµπι, που δηµιουργούν µια αίσθηση οικειότητας και χαράς, προάγοντας τη συναισθηµατική ευεξία.
  2.  Σχέδια φροντίδας µετά από ολοκληρωµένη αξιολόγηση, κατά την οποία εντοπίζονται οι µοναδικές ανάγκες, ικανότητες και προτιµήσεις κάθε ατόµου. Για παράδειγµα, σε κάποιον που του αρέσει να κοινωνικοποιείται και να συµµετέχει σε οµαδικές δραστηριότητες , απαιτείται σχέδιο φροντίδα µε ευκαιρίες κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Αντιθέτως στους µοναχικούς ασθενείς επιλέγονται δραστηριότητε που διεξάγονται µε ηρεµία και σε προσωπικό χώρο.
  3. Ιατρική θεραπεία µε τη σωστή διαχείριση φαρµάκων που ταιριάζουν στις συγκεκριµένες απαιτήσεις κάθε ασθενούς. Με τις εξειδικευµένες θεραπευτικές παρεµβάσεις διασφαλίζεται η βέλτιστη διαχείριση συµπτωµάτων και η συνολική ευηµερία.

Τα οφέλη της εξατοµικευµένης φροντίδας στην άνοια είναι πολλά και σηµαντικά, επηρεάζοντας τη ζωή των ασθενών και των φροντιστών τους. Στοχεύουν στη βελτιωµένη ποιότητα ζωής, στην αυξηµένη αίσθηση ασφάλειας, καθώς και στην ψυχολογική ανάταση των ασθενών και της οικογένειας. Το µέλλον της θεραπείας της άνοιας έχει ελπιδοφόρες προοπτικές µε τη συνεχή εξέλιξη και ενίσχυση των προσεγγίσεων της εξατοµικευµένης φροντίδα , την ενσωµάτωση τεχνολογία αιχµής (τεχνητή νοηµοσύνη), την ιατρική ακρίβεια και των µοντέλων φροντίδας που επικεντρώνονται στο άτοµο.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του ”ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ” στις 03/11/24